Τα ελιξίρια του Διαβόλου

Ε.Τ.Α. Χόφμαν

Τα ελιξίρια του Διαβόλου

Μετάφραση-Επίμετρο: Σοφία Αυγερινού

Ιούνιος 2021

σελ. 432

ISBN: 978-618-85120-3-0

 

 

Μυθιστόρημα-σταθμός στην παγκόσμια λογοτεχνία, τα Ελιξίρια του Διαβόλου καταδύονται στην άβυσσο της ανθρώπινης τραγικότητας, όπου η αλήθεια αναμειγνύεται με τη φαντασία και η πραγματικότητα με την ψευδαίσθηση. Εγκιβωτισμένες αφηγήσεις, λαβυρινθώδης πλοκή, δαιμονικοί ήρωες με εφιαλτικά οράματα… Μια ανεξάντλητη σπουδή στις αγωνιώδεις αναζητήσεις της ψυχής και τον διχασμό της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο κατεξοχήν εκπρόσωπος του Ρομαντισμού, Ε.Τ.Α. Χόφμαν, μας προσφέρει ένα απαράμιλλο δείγμα γοτθικού λογοτεχνικού ύφους αγγίζοντας με τρόπο ουσιαστικά μοντέρνο το πρόβλημα της ατομικής ταυτότητας, εντός της οποίας συγκρούονται το συνειδητό και το ασυνείδητο, η φύση και η άρνησή της.

 

«Ναι, αδελφούλη Μεδάρδε», συνέχισε ο Σένφελντ υψώνοντας τη φωνή και χειρονομώντας ζωηρά, «ναι, αδελφάκι μου. Η τρέλα είναι η αληθινή βασίλισσα των πνευμάτων εδώ στη γη. Η λογική είναι μονάχα ένας νωθρός τοποτηρητής που δεν νοιάζεται για το τι συμβαίνει έξω από τα όρια του βασιλείου, μόνο και μόνο από ανία βάζει τους στρατιώτες να παρελαύνουν στην πλατεία, οι στρατιώτες αυτοί δεν μπορούν να ρίξουν ούτε μια τουφεκιά της προκοπής, όταν εισβάλλει ο εχθρός. Αλλά η τρέλα, η αληθινή βασίλισσα του λαού, έρχεται με σάλπιγγες και τρομπέτες: παραπαπάμ-παμ-παμ! Πίσω της ιαχές θριάμβου – ζήτω! Οι δούλοι σηκώνονται και φεύγουν από εκεί που τους μάντρωσε η λογική και δεν θέλουν πια να στέκουν, να κάθονται και να ξαπλώνουν όπως διατάζει ο σχολαστικός οικοδιδάσκαλος. Εκείνος κοιτάζει τις λίστες του και λέει: “Για δες, η τρέλα μού πήρε τους καλύτερους μαθητές μου – τους παραπήρε, τους συνεπήρε, ναι, τους συνεπήρε και τρελάθηκαν”»

 

Ο Ερνστ Τέοντορ Αμαντέους Χόφμαν (Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, 1776-1822) γεννήθηκε στο Καίνιγκσμπεργκ της Πρωσίας και πέθανε στο Βερολίνο. Εκτός από σπουδαίος λογοτέχνης, υπήρξε νομικός, συνθέτης και καλλιτέχνης, ενώ δούλεψε ως δημόσιος υπάλληλος, σκηνογράφος, κριτικός μουσικής, διευθυντής ορχήστρας και δικαστής. Λάτρης της μουσικής, άλλαξε το τρίτο του όνομα από «Βίλχελμ» σε «Αμαντέους», προς τιμήν του Μότσαρτ. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς και επιδραστικούς συγγραφείς του Ρομαντισμού, αναμειγνύοντας με απαράμιλλο τρόπο τη λογοτεχνία του φανταστικού με τη σπουδή πάνω στην ανθρώπινη φύση και την τραγικότητά της. Επηρέασε συγγραφείς όπως ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε, ο Μποντλαίρ, ο Γκόγκολ, ο Ντοστογιέφσκι, ο Ντίκενς και ο Κάφκα. Οι ιστορίες του ενέπνευσαν διάφορες συνθέσεις μπαλέτων, με διασημότερο τον Καρυοθραύστη του Τσαϊκόφσκι. Ο ίδιος ο Χόφμαν συνέθεσε αρκετές όπερες, ενώ οι κριτικές του για την 5η Συμφωνία του Μπετόβεν άσκησαν σημαντική επίδραση στους κατοπινούς μουσικοκριτικούς.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *