Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον
Το μυστικό του πατρός Μπράουν
Μετάφραση: Χάρης Τανταρούδας Παπασπύρου
Δεκέμβριος 2021
σελ. 288
ISBN: 978-618-85120-5-4
Στις δέκα ιστορίες του παρόντος τόμου συναντάμε ξανά τον διάσημο Καθολικό ιερέα να προσφέρει ευφυείς λύσεις σε αινιγματικές και αξεδιάλυτες υποθέσεις. Αν αντιθέσει με τους σπουδαίους και μεγαλόσχημους ντετέκτιβ, ο πατήρ Μπράουν αμφισβητεί τη χρησιμότητα οποιασδήποτε μεθόδου στην έρευνα των κάθε λογής εγκλημάτων. Η ξακουστή του ικανότητα να διαλευκάνει τις υποθέσεις κλοπών και δολοφονιών στηρίζεται στο ιδιότυπο μυστικό του: την ψυχολογική και υπαρξιακή ταύτιση με τον δράστη του εγκλήματος. Στο Μυστικό του πατρός Μπράουν ο Τσέστερτον μας χαρίζει ακόμα ένα σπουδαίο δείγμα της συγγραφικής του δεινότητας, σκιαγραφώντας με χιούμορ τον ανθρώπινο ψυχισμό.
«Ε, λοιπόν, αυτό που αποκαλείτε “το μυστικό μου” είναι το ακριβώς αντίθετο. Δεν προσπαθώ να πάρω απόσταση από τον άνθρωπο. Προσπαθώ να μπω μέσα στον δολοφόνο… Στην πραγματικότητα πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο κι απ’ αυτό. Δεν το αντιλαμβάνεστε; Ταυτίζομαι με τον άνθρωπο που παρατηρώ· μπαίνω στο σώμα του· κουνάω τα χέρια και τα πόδια του. Περιμένω όμως μέχρι να καταλάβω ότι είμαι μέσα σ’ έναν δολοφόνο, κάνοντας τις σκέψεις του και παλεύοντας με τα πάθη του· μέχρι να βρεθώ για τα καλά στη θέση του και να νιώσω το κρυφό, κολασμένο μίσος του· μέχρι να δω τον κόσμο με το δικό του αιμοβόρο και αλλήθωρο βλέμμα, κοιτάζοντας ανάμεσα απ’ τις παρωπίδες της πλανημένης του συνείδησης· ψάχνοντας τον πιο σύντομο και ευδιάκριτο δρόμο για την αιματοχυσία. Μέχρι να γίνω στ’ αλήθεια εγώ ο δολοφόνος».
Ο Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον (1874-1936) γεννήθηκε στο Λονδίνο και πέθανε στο Beaconsfield του Μπάκινχαμσαϊρ. Ξεκίνησε να εργάζεται ως δημοσιογράφος Όμως τούτος ο «άνθρωπος κολοσσιαίας ευφυίας» (κατά τον Τζορτζ Μπέρναρντ Σω) σταδιοδρόμησε τελικά ως λογοτέχνης, φιλόσοφος, θεολόγος και κριτικός της τέχνης και της λογοτεχνίας. Πολυγραφότατος συγγραφέας, ασχολήθηκε με όλα τα είδη του γραπτού λόγου (πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, πολιτικό και θεολογικό δοκίμιο, λογοτεχνική κριτική), πάντοτε με έντονη κριτική διάθεση και αγάπη για το παράδοξο. Ιδιάζων στοχαστής, θεωρούσε εαυτόν «ορθόδοξο» χριστιανό κι έτσι μεταστράφηκε από τον Αγγλικανισμό στον Καθολικισμό, συντάσσοντας δοκίμια θεολογικής απολογητικής· ταυτόχρονα όμως, υπήρξε κι «αιρετικός»: λάτρης του χιούμορ αλλά και της διαλεκτικής, έτεινε πάντοτε ν’ αμφισβητεί τις παραδεδομένες ιδέες και ν’ ασκεί –κατά το παράδειγμα του Πατέρα Μπράουν– ορθολογική κριτική σε ό,τι θεωρούσε ως πλάνες κι αυταπάτες. Εκτός από τους πέντε τόμους αστυνομικών ιστοριών με ήρωα τον Πατέρα Μπράουν (Η αθωότητα του πατρός Μπράουν [1911], Αθήνα, Γνώση 1990· The Wisdom of Father Brown, 1914· Η δυσπιστία του πατρός Μπράουν, 1926· The Secret of Father Brown, 1927· Το σκάνδαλο του πατρός Μπράουν [1935], Αθήνα, Γράμματα, 1986), κυριότερα έργα του είναι Ο Ναπολέων του Νότινγκ Χιλ (1904 – Αθήνα, Κατάρτι, 2008), Ο άνθρωπος που λεγόταν Πέμπτη (1908 – Αθήνα, Public Βιβλιοθήκη, 2018), η μελέτη του για τον Ντίκενς (Charles Dickens: A Critical Study, 1906), τα φιλοσοφικά και θεολογικά του δοκίμια, Orthodoxy (1908) και The Everlasting Man (1925), όπως κι η μονογραφία του για τον Θωμά Ακινάτη, Ο άγιος Θωμάς ο Ακινάτης (1933 – Αθήνα, Ηρόδοτος, 2018).